Rodzaje intercyz

Intercyzą nazywamy umowę majątkową małżeńską, zawartą przed notariuszem. Umowy takie sporządzi kancelaria notarialna ze Szczecina. Dokument ten reguluje sprawy majątkowe małżonków, nie wpływa jednak na kwestie spadku i dziedziczenia w przypadku śmierci któregoś z nich. Intercyza może obejmować różne zagadnienia majątkowe, dlatego wyróżniamy kilka rodzajów takiej umowy. Przyjrzyjmy się im bliżej i sprawdźmy, kiedy najczęściej zawiera się intercyzę?

Jakie są rodzaje intercyz?

Prawo przewiduje kilka rodzajów majątkowych umów małżeńskich, a wybór konkretnego wariantu pociąga za sobą określone skutki prawne. Najczęściej spotykaną intercyzą jest ta dotycząca ustanowienia rozdzielności majątkowej. W efekcie każdy z małżonków posiada własny majątek, którym może samodzielnie dysponować, bez konieczności uzyskiwania zgody małżonka i nie odpowiada za zobowiązania zaciągane przez współmałżonka. Umowa taka może zostać zawarta także w trakcie trwania małżeństwa.

Jednym z wariantów tej umowy jest rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków. Sprowadza się ona do tego, że w przypadku ustania tego ustroju małżeńskiego, ten ze współmałżonków, który w czasie jego trwania zarobił więcej, będzie zobowiązany odpowiednią część swojego majątku oddać małżonkowi, który w tym czasie zarobił mniej.

Małżonkowie, zawierając intercyzę, mogą wspólność ustawową nie tylko całkowicie wyłączyć, ale też mogą ją tylko w pewien sposób ograniczyć, np. jeśli oboje są przedsiębiorcami i prowadzą firmy założone przez nich przed zawarciem związku małżeńskiego, mogą ustalić, że ich dochody tych działalności gospodarczych, będą pozostawały w ich majątkach osobistych, zamiast wchodzić do majątku wspólnego.

Kolejny rodzaj intercyzy, to umowa, która rozszerza wspólność majątkową małżonków o dobra i dochody, jakie na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie wchodzą w skład majątku wspólnego. Należy jednak brać przy tym pod uwagę, że Kodeks ten określa katalog praw, na które wspólności małżeńskiej nie można rozszerzyć, a są to np. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę (tutaj spadkodawca lub darczyńca decydują, czy przekazywane prawa mają wejść do majątku osobistego, czy wspólnego uposażonej osoby), prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom (np. wspólnika spółki cywilnej), czy też prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie.

Dlaczego warto sporządzić intercyzę?

Intercyza to rozwiązanie zyskujące na popularności. Powodów, dla których małżonkowie decydują się na jej zawarcie, jest kilka. Do najczęstszych zaliczamy chęć zabezpieczenia swojego majątku poprzez uniknięcie odpowiedzialności za zobowiązania współmałżonka, ale też zachowanie swobody w dysponowaniu dotychczas zgromadzonymi składnikami majątkowymi, jak też pozyskiwaniu nowych dóbr (nie jest potrzebna na to zgoda współmałżonka). Ustanawiając rozdzielność majątkową, można również podnieść swoją zdolność kredytową, ponieważ w takiej sytuacji banki nie uwzględniają w analizie dochodów małżonka.

Planując sporządzenie majątkowej umowy małżeńskiej, trzeba pamiętać o kilku kwestiach. Po pierwsze warto dokładnie zaplanować jej zakres, a najlepiej, gdy zostanie ona skonsultowana z doświadczonym notariuszem. Po drugie  zawarcie intercyzy możliwe jest wyłącznie w kancelarii notarialnej. Po trzecie raz podpisanej intercyzy nie można anulować (tzn. cofnąć jej skutków), ale zawsze istnieje możliwość rozwiązania takiej umowy (co spowoduje przywrócenie w małżeństwie ustroju wspólności majątkowej – ale jedynie ze skutkiem na przyszłość, a nie wstecz), lub też sporządzenia nowej intercyzy, która ureguluje na nowo ustrój majątkowy małżonków. Po czwarte w umowie takiej można ustalić, że w przypadku ustania wspólności małżeńskiej małżonkowie będą mieli nierówne udziały w zgromadzonym dotychczas majątku (np. jeden z nich będzie miał 80%, a drugi 20%). Co ważne zgodnie z prawem małżonkowie mogą zawierać dowolną ilość intercyz.