Jak oświetlić małe akwarium?

Właściciele niewielkich akwariów często borykają się z problemem oświetlenia. Małe akwaria (tzw. kostki) mają kształt sześcianu i są zazwyczaj zbiornikami otwartymi – nie są zakryte pokrywą oświetleniową. Znacznie bliżej im do nanoakwariów, przeznaczonych dla najskromniejszych hodowli. Często też spotykane są mini zestawy z akwarium o boku prostokąta – te mają już w komplecie pokrywę i proste oświetlenie. Małe zbiorniki trzeba doświetlać ze szczególną ostrożnością, by nie wyrządzić krzywdy znajdującym się wewnątrz rybkom i roślinom.

 Oświetlenie LED do akwarium

Ciekawym i najczęściej stosowanym pomysłem oświetlenia w nanoakwariach jest instalacja oświetlenia LED. Dobrze w roli oświetlenia małego zbiornika sprawdzają się akwarystyczne lampy LED skonstruowane specjalnie do tej roli. Zapewniają energooszczędność, bezawaryjność i trwałość większą od świetlówek, a do tego mają specjalne nóżki lub uchwyty do zamocowania ich na szybie akwarium albo w pokrywie. W sklepach z oświetleniem akwarystycznym – takich jak sklep internetowy Aqua-Light – znajdziemy sporo rozwiązań. Wybór oświetlenia jest tutaj dość duży. W małych akwariach słodkowodnych można zastosować lampy LED z diodami emitującymi białe światło zbliżone do słonecznego – np. SUNNY 6500K, ale też lampy z mieszanym światłem SUNNY+PLANT ( LEDDY SLIM DUO) lub samą wersję roślinną PLANT 8000K. Najpopularniejsi polscy producenci takiego ledowego oświetlenia do nanoakwarium to firmy Aquael i Diversa. W akwarystyce morskiej występują również małe zbiorniki rafowe, które można oświetlić podobnymi lampami LED, ale z zastosowaniem diod emitujących światło białe i niebieskie, np. MARINE 10000K, MARINE+ACTINIC lub samo niebieskie światło aktyniczne w lampach LEDDY SLIM ACTINIC firmy Aquael.

Świetlówki i żarówki do akwarium

W starszych typach mini zestawów akwarystycznych, wyposażonych w pokrywę oświetleniową, często jako oświetlenie producenci stosowali świetlówki liniowe lub świetlówki kompaktowe. Teraz odchodzi się od tego typu oświetlenia na rzecz LED. Są jednak zwolennicy świetlówek akwarystycznych, którzy nie zamieniliby ich na ledowe światło. Przykładem świetlówki roślinnej do małego akwarium może być Sylvania Gro-lux T5 o mocy 8 W i długości 29 cm z dobranym odbłyśnikiem, pasująca do pokrywy 40-centymetrowej. Dopasowane widmo światła podkreśla kolory ryb oraz zapewnia dobre światło roślinom wodnym w procesie fotosyntezy. Spora część dawniej produkowanych niewielkich akwariów posiadała fabrycznie wmontowane świetlówki energooszczędne (kompaktowe) nazywane często żarówkami, podobne do tych jakie widujemy na co dzień w gospodarstwach domowych. Stosowane były również żarówki halogenowe. Niestety, tego typu zwykłe oświetlenie rzadko okazuje się w pełni satysfakcjonujące – nie zawiera bowiem odpowiednich długości fal, jakże potrzebnych w procesie fotosyntezy roślin akwariowych. Jeśli wciąż macie takie żarówki w akwarium, warto je wymienić na żarówki energooszczędne, które mają optymalną temperaturę barwową światła i wysoki współczynnik Ra.

Dobór mocy oświetlenia akwarium

Wybrane źródło światła powinno mieć odpowiednią moc oświetlenia – kwestię tę już zasygnalizowaliśmy. Przyjmuje się, że w akwariach oświetlonych świetlówkami na 1 l wody powinno przypadać ok. 0,5 W mocy (przy dużej ilości roślin w zbiorniku przelicznik ten może wzrosnąć nawet do 1 W/1 l, ale dotyczy to zazwyczaj dużych roślinnych zbiorników). W praktyce oznacza to, że zbiornik o pojemności 25 l powinien być oświetlony świetlówkami o łącznej mocy co najmniej 12 W. W oświetleniu ledowym pod uwagę należy brać nie tylko moc lamp LED, ale również strumień świetlny zainstalowanych diod. Wiadomo, że przy tak dużej ilości dostępnych diod LED na rynku, dioda diodzie nie jest równa pod względem emisji światła. Przyjmuje się, że w akwariach słodkowodnych przy mało wymagającej roślinności minimum to ~20 lm/1 l wody, przy roślinach ze średnim zapotrzebowaniem na światło 30-40 lumenów na litr, a przy roślinach światłolubnych ok. 40-60 lumenów na 1 litr wody. Przy oświetleniu ledowym światło jest lepiej skupione i dno zbiornika jest bardziej doświetlone – dotyczy to szczególnie głębszych akwariów, np. 50 cm. Przy wyborze oświetlenia akwariów należy też zwrócić uwagę na inne parametry, jak współczynnik oddawania kolorów czy temperatura barwowa. Odnoszą się one raczej do estetyki i nie mają związku z wymiarami zbiornika. W przypadku skromnego akwarium z roślinami i rybami, zadowalające okaże się oświetlenie o temperaturze barwowej imitującej światło słoneczne, czyli 6000K – 6500K.

Małe akwarium – duża radość

Jak widać, dobierając oświetlenie do niewielkiego akwarium należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Jeżeli rozpoczynamy przygodę z hodowlą, możemy ułatwić sobie zadanie. Wiele sklepów dysponuje gotowymi zestawami akwarystycznymi. Dobry przykład stanowi StartUp 40 LED z oferty Aqua-Light, z prostokątnym 25-litrowym akwarium i oświetleniem typu LED. W razie wystąpienia problemów z doborem oświetlenia, możemy też poradzić się specjalistów. Eksperci sklepów ze sprzętem i akcesoriami akwarystycznymi służą kompleksowym wsparciem i pomocą. Dzięki temu dobierzemy oświetlenie dopasowane do parametrów akwarium, prywatnych oczekiwań oraz potrzeb w zakresie prowadzonej hodowli.