Systemy wentylacji przemysłowej – przegląd rozwiązań

Współczesny przemysł stoi przed wieloma wyzwaniami, związanymi z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska. Kluczowym elementem wpływającym na zdrowie pracowników oraz efektywność procesów produkcyjnych są systemy wentylacji przemysłowej. Dzięki nim możliwe jest skuteczne usuwanie zanieczyszczeń powietrza, takich jak pyły, mgła olejowa, czy dymy, oraz odzyskiwanie energii. W niniejszym artykule przyjrzymy się różnym rozwiązaniom stosowanym w przemyśle, które zapewniają czyste i zdrowe środowisko pracy.

Systemy odciągania pyłów

Pyły przemysłowe, powstające w wyniku obróbki mechanicznej, cięcia, szlifowania czy przenoszenia materiałów sypkich, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia pracowników. Wdychanie drobnych cząstek może prowadzić do chorób układu oddechowego, takich jak pylica płuc, a w przypadku pyłów wybuchowych – stanowić zagrożenie wybuchem.

Systemy odciągania pyłu przemysłowego, znane również jako odpylacze, są kluczowym rozwiązaniem w takich środowiskach pracy. Ich działanie opiera się na kilkustopniowej filtracji. Pierwszym etapem jest filtracja mechaniczna, która polega na oddzieleniu większych cząstek pyłu od strumienia powietrza. W tym celu stosuje się filtry workowe, kasetowe lub cyklonowe. W systemach cyklonowych zanieczyszczone powietrze jest wprowadzane do komory w sposób, który nadaje mu ruch wirowy. Większe cząstki pyłu, pod wpływem siły odśrodkowej, są oddzielane od powietrza i opadają na dno komory, skąd mogą być łatwo usunięte.

Kolejnym krokiem może być zastosowanie filtracji elektrostatycznej, gdzie drobniejsze cząstki pyłu są naładowywane elektrycznie, a następnie przyciągane do płyt o przeciwnym ładunku. Filtry elektrostatyczne są wyjątkowo skuteczne w usuwaniu mikroskopijnych cząstek, które mogłyby przejść przez filtry mechaniczne. Ten proces jest szczególnie efektywny przy usuwaniu pyłów o średnicy poniżej 1 mikrometra.

W niektórych systemach stosuje się również filtry wodne, znane także jako scrubbery, które wykorzystują wodę do zmywania pyłów z powietrza. Powietrze przepływa przez komorę, gdzie jest intensywnie mieszane z wodą, co powoduje, że cząstki pyłu łączą się z kroplami wody i opadają na dno komory. Ta metoda jest szczególnie skuteczna w usuwaniu pyłów lepkich, trudnych do usunięcia w tradycyjnych systemach filtracji suchych, oraz w przypadku konieczności usuwania dodatkowych zanieczyszczeń gazowych. 

Systemy odciągania mgły olejowej

Mgła olejowa to kolejny typ zanieczyszczenia powietrza, szczególnie uciążliwy w zakładach, gdzie wykorzystuje się obróbkę metali na mokro, czyli z zastosowaniem chłodziw i olejów. Drobnocząsteczkowa mgła olejowa unosząca się w powietrzu jest nie tylko szkodliwa dla zdrowia, ale również osadza się na powierzchniach, tworząc śliskie i niebezpieczne warunki pracy.

Systemy odciągania mgły olejowej, które wykonać może firma oferująca przemysłowe systemy wentylacyjne Rebelion, mają na celu wychwytywanie cząstek oleju, zanim trafią one do dróg oddechowych pracowników. Proces ten zwykle przebiega w kilku etapach. Pierwszym krokiem jest mechaniczne odseparowanie większych cząstek oleju i chłodziwa z powietrza. Filtry mechaniczne, takie jak filtry siatkowe lub separatory cyklonowe, zatrzymują większe kropelki, co zmniejsza obciążenie kolejnych stopni filtracji. Po wstępnym oczyszczeniu powietrze trafia do filtra elektrostatycznego. W tym procesie cząstki oleju są naładowywane elektrostatycznie, co powoduje ich przyciąganie do elektrod o przeciwnym ładunku. W efekcie drobniejsze cząsteczki, które mogłyby przejść przez filtry mechaniczne, są skutecznie wychwytywane i osadzane na powierzchni elektrod. Na ostatnim etapie powietrze przechodzi przez filtr HEPA (High Efficiency Particulate Air), który jest zdolny do zatrzymywania cząsteczek o średnicy nawet 0,3 mikrometra z efektywnością wynoszącą 99,97%. Filtry HEPA zapewniają najwyższy poziom ochrony, eliminując praktycznie wszystkie drobne zanieczyszczenia, które mogłyby zostać wdychane przez pracowników. 

Systemy odciągania dymu

Dymy powstają w wyniku procesów takich jak spawanie, lutowanie, czy obróbka cieplna, gdzie dochodzi do spalania materiałów lub ich częściowego utleniania. Dymy te mogą zawierać toksyczne gazy, pary metali ciężkich oraz drobne cząstki stałe, które są wyjątkowo niebezpieczne dla zdrowia.

Systemy odciągania dymu, często zintegrowane z procesami produkcyjnymi, odgrywają kluczową rolę w ochronie zdrowia pracowników. Stosuje się tu różnorodne technologie, takie jak odciągi miejscowe, które usuwają zanieczyszczenia bezpośrednio w miejscu ich powstawania, oraz systemy filtrowania, które oczyszczają powietrze przed jego odprowadzeniem na zewnątrz.

Rekuperacja

Rekuperacja, czyli odzysk ciepła, to innowacyjne rozwiązanie stosowane w systemach wentylacji przemysłowej, które nie tylko poprawia jakość powietrza, ale także przyczynia się do oszczędności energetycznych. Systemy rekuperacyjne działają poprzez odzyskiwanie ciepła z powietrza wywiewanego z budynku i przekazywanie go do świeżego powietrza nawiewanego.

Dzięki temu procesowi, ciepło, które normalnie byłoby tracone, jest efektywnie wykorzystywane do ogrzewania pomieszczeń, co zmniejsza zużycie energii i obniża koszty eksploatacji. W przemyśle, gdzie zużycie energii jest znaczne, rekuperacja stanowi nieoceniony element nowoczesnych systemów wentylacji.

Podsumowując, systemy wentylacji przemysłowej to nieodzowny element nowoczesnych zakładów produkcyjnych, gwarantujący nie tylko bezpieczeństwo i zdrowie pracowników, ale także wydajność procesów i oszczędności energetyczne. Odpylacze, systemy odciągania mgły olejowej i dymu oraz rekuperacja to kluczowe rozwiązania, które każda firma powinna rozważyć, dbając o swoje środowisko pracy i zrównoważony rozwój.