Jak dbać o elewację budynku?

Ładna elewacja stanowi niewątpliwie dekorację domu. Jednak niezależnie od użytych materiałów czas wpływa na nią destrukcyjnie. Aby utrzymać doskonały wygląd budynku, trzeba zadbać o elewację oraz zabezpieczać ją przed wpływem czynników zewnętrznych. Jeżeli dojdzie do zanieczyszczenia, ściany, dach czy okna potrzebują jak najszybszego odświeżenia.

Co wpływa na zabrudzenie ścian?

Wysoka podatność elewacji na zabrudzenia wiąże się najczęściej z niską jakością użytego do jej wykonania materiału. Dobrze byłoby też, gdyby połączone elementy były ze sobą kompatybilne, tj. pochodzące od jednego producenta. Istnieje wtedy mniejsze ryzyko różnych pęknięć i odspojeń. 

Bardzo częstą przyczyną uszkodzeń elewacji jest też wilgoć, co może być powiązane z nieprawidłowym wykonaniem fasady lub nieszczelnością jej elementów. Aby zawilgocenie postępowało, wystarczą niesprzyjające warunki pogodowe czy zanieczyszczenie powietrza, np. smog. Jeżeli budynek znajduje się w mieście, może być narażony na osadzanie się na elewacji kurzu i pyłu, a także spalin, które unoszą się w powietrzu w wyniku ruchu samochodowego oraz zwykłego miejskiego życia. Do rozwoju wilgoci na elewacji przyczyniają się również rynny i rury spustowe, dlatego warto regularnie sprawdzać ich stan i szczelność.

Dużą rolę odgrywa też struktura tynku. Im gładsza powierzchnia, tym mniejsze prawdopodobieństwo szybkiego zabrudzenia elewacji.

Sposoby pielęgnacji elewacji

Elewację budynku warto poddawać:

• czyszczeniu,

• zabezpieczaniu przed czynnikami zewnętrznymi,

• kontroli procesów starzenia się elewacji, aby korozja postępowała jak najwolniej,

• regularnemu odświeżaniu, co zapewnia jej wartość estetyczną i pozwala na spełnienie wymogów termoizolacyjnych.

Czyszczenie elewacji

Czyszczenie jest podstawą prawidłowego zadbania o stan elewacji. Wszelkie zabrudzenia bywają widoczne najczęściej przy zakończeniach parapetów, obróbkach blacharskich czy balkonach, dlatego warto na nie zwrócić szczególną uwagę. Elewacja powinna być utrzymywana w czystości od samego początku. Obserwujmy  regularnie, czy nie pojawiły się na niej kurz, błoto, drobne nieczystości, przecieki i nacieki na ścianach, a także – co gorsza – zielony nalot, czyli mchy, porosty i glony.

Każdy typ zanieczyszczeń usuwamy za pomocą innych metod, np.:

• drobne zanieczyszczenia – wodą i środkami chemicznymi (domowymi płynami czyszczącymi lub profesjonalnymi środkami do mycia elewacji), pobieramy wodę ze zwykłego węża ciśnieniowego lub myjek ciśnieniowych,

• szare zabrudzenia, czyli kurz, sadza i spaliny – wodą, do czego szczególnie przyda się myjka ciśnieniowa, która umożliwi oczyszczenie wyższych partii fasady budynku,

• mchy, porosty i glony –  warto zastosować środki biobójcze, a jeżeli zielony nalot jest już bardzo rozwinięty, potrzebujemy pomocy specjalistów (wykonują oprysk środkami chemicznymi, a następnie dobierają odpowiednie zabezpieczenie do danego typu elewacji),

• farby, olej czy graffiti – wykorzystujemy suchy lód. Jest to środek ekologiczny i nietoksyczny, nie zawiera środków chemicznych i nie wytwarza odpadów podczas czyszczenia. Proces oczyszczania opiera się na wydmuchiwaniu suchego lodu, co powoduje odrywanie się zabrudzeń.

Jeżeli do czyszczenia elewacji używamy specjalistycznych środków chemicznych, musimy pamiętać, że niepoprawnie dobrana chemia budowlana przynosi więcej szkody niż pożytku.

Liczy się nie tylko rodzaj zabrudzeń, ale też typ elewacji. Inaczej czyści się elementy drewniane, a inaczej tynkowane, odmienna może być również częstotliwość czyszczenia (zależnie od położenia budynku: w zatłoczonym mieście czy na spokojnych wiejskich terenach):

• cienkowarstwowy tynk strukturalny – myjemy sztandarowo przy użyciu wody i specjalistycznych, dopasowanych środków chemicznych lub płynów domowych,

• tynk akrylowy i silikonowy – kategorycznie zabronione jest czyszczenie za pomocą pary wodnej, ponieważ stwarza to ryzyko odpadnięcia  fragmentów tynku,

• drewno jest narażone na pojawianie się pleśni, zatem wykorzystujemy metodę mechaniczną, opierającą się na użyciu szczotki i środka pleśniobójczego,

• materiały naturalne, np. piaskowiec - wykorzystujemy metodę hydropiaskowania,

• szkło wymaga czyszczenia za pomocą pary wodnej i specjalnych myjek wysokościowych. Jeżeli mamy do czynienia z wysokim budynkiem (np. szklany biurowiec w centrum miasta), jedynym rozwiązaniem będzie zatrudnienie specjalistycznej firmy czyszczącej z uprawieniami do pracy na wysokościach. Wykorzystywane przy takich czynnościach wysięgniki z koszem umożliwiają dotarcie nawet do trudno dostępnych miejsc.

Do mycia elewacji wykorzystujemy wodę pod różnym ciśnieniem – w zależności od stopnia zabrudzenia:

• drobne zanieczyszczenia można usunąć za pośrednictwem wody pod lekkim ciśnieniem (do 5 atmosfer),

• do usuwania większych warstw brudu używamy wody letniej o temperaturze między 40 a 50 stopniami Celsjusza, a także ciepłej (przekraczającej 50 stopni Celsjusza),

• poważnie zabrudzona elewacja wymaga mycia pod wysokim ciśnieniem (100-120 atmosfer), do czego najlepiej zaangażować już profesjonalną firmę.

Mniej oczywiste części elewacji

Elewacja to nie tylko ściany, ale też dach oraz okna. Poszczególne rodzaje dachów, w zależności od budowy i usytuowania, mogą być narażone na inne zanieczyszczenia:

• dach wielopołaciowy ma tendencję do szybszego brudzenia oraz zalegania zanieczyszczeń w jego zakamarkach,

• dach dwuspadowy brudzi się znacznie wolniej, jednak istnieje większe zagrożenie pojawienia się zielonego nalotu.

Zanieczyszczenia z dachów zmywamy wodą pod odpowiednim ciśnieniem (warto użyć myjki ciśnieniowej), środkami do usuwania mikroorganizmów. Pozostałości brudu czy zielonego nalotu dobrze zmyć szczoteczką, a następnie wodą z dodatkiem detergentu.

Do mycia okien warto zatrudnić profesjonalną ekipę sprzątającą, która dysponuje odpowiednim sprzętem i doświadczeniem – w zakresie szklanych elewacji. Czyszczenie okien jest stałym elementem tzw. wiosennych porządków. Tradycja ta ma racjonalne uzasadnienie – okna najlepiej myć wiosną, kiedy szkło nie jest narażone ani na mróz, ani na znaczne nasłonecznienie. Intensywne promienie słonecznie wysuszają wodę i pozostawiają niechciane smugi. Z kolei mróz wpływa na stan szkła – sprawia, że jest znacznie delikatniejsze, a powierzchnia okna może pęknąć w kontakcie z ciepłą wodą. 

Okna myjemy w określonym rytmie: od góry do dołu. Ich osuszanie przebiega w przeciwnym kierunku. Jeżeli nie posiadamy zestawu do mycia okien, możemy użyć chłonnej ścierki i wody z domieszką płynu do mycia naczyń, ewentualnie octu. Nie zapomnijmy również o końcowym polerowaniu okien.

Zabezpieczanie elewacji

Zabezpieczenie oczyszczonej już elewacji jest krokiem przynoszącym wiele korzyści i wpływającym na długowieczność ścian budynku. W zależności od rodzaju elewacji i typu zanieczyszczeń możemy wykorzystywać odmienne środki zabezpieczające:

• Drewno zabezpieczamy za pomocą odpowiednich środków do impregnacji (dobrze wcześniej zmatowić drewno szlifierką lub papierem drobnoziarnistym), preparatów przeciwgrzybiczych (zapobiegających rozwojowi mchów, pleśni czy grzybów), a także owadobójczych (przeciw degradacji elewacji przez różne owady). Warto na koniec pomalować elewację bezbarwną farbą, lakierem lub bejcą, co pozwoli jeszcze lepiej zaimpregnować ściany.

• Tynki zabezpieczamy przed glonami, algami, mchami i porostami już na samym początku. Używamy specjalistycznych preparatów, które chronią również przed korozją biologiczną.

• Elewacja ocieplana styropianem jest (szczególnie w okresie przedzimowym) narażona na obecność gryzoni (głównie myszy), które zagnieżdżają się w jej zakamarkach. Mogą doprowadzić do zniszczenia termoizolacji budynku, dlatego dolne części ocieplenia warto osłonić specjalnymi listwami cokołowymi i wyeliminować duże przerwy, przez które mogłyby się przecisnąć gryzonie.

• Elewację możemy zabezpieczyć również przeciw malunkom na ścianach i graffiti, używamy do tego specjalnych impregnatów z mikrowoskami.

Przy pielęgnacji i konserwacji elewacji warto skorzystać z pomocy specjalistycznych firm. Pracownicy Perfect Anna zajmują się kompleksowym sprzątaniem przestrzeni biurowych oraz czyszczeniem elewacji (głównie ceglanych i otynkowanych). Zatrudnienie wykwalifikowanej ekipy jest o tyle ważne, że dysponuje ona sprawdzonymi i bezpiecznymi środkami czyszczącymi oraz myjącymi, a także nie doprowadza do powstawania nieestetycznych plam i zacieków na fasadzie budynku.